Badanie fizykochemiczne wody – jakie jest jego zastosowanie i co warto badać?

Woda przeznaczona do spożycia powinna spełniać surowe wymagania bakteriologiczne i fizykochemiczne. Dlaczego warto przeprowadzić badanie fizykochemiczne wody?




Badanie wody – jakie jest jego zastosowanie?

 

Woda przeznaczona do spożycia powinna spełniać surowe wymagania bakteriologiczne i fizykochemiczne. Co więcej, wszystkie procesy, które przeprowadza się, począwszy od  źródła do miejsca odbioru, służą uzyskaniu i zachowaniu jej jakości. Woda pobierana z ujęć powierzchniowych i głębinowych objęta jest monitoringiem. Przy małych ujęciach woda powinna być badana co najmniej dwa razy w ciągu roku w ramach monitoringu kontrolnego i raz na dwa lata w ramach monitoringu przeglądowego. Zaleca się, aby klienci indywidualni przynajmniej raz w roku wykonali badanie wody pitnej. Więcej na ten temat można przeczytać w naszym wpisie: Z jaką częstotliwością badać wodę?

 

badanie fizykochemiczne wody

 

Woda zdatna do spożycia i bezpieczna dla zdrowia ludzkiego, to woda wolna od mikroorganizmów chorobotwórczych i pasożytów (w liczbie stanowiącej potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego), pozbawiona wszelkich substancji w stężeniach stanowiących potencjalne zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, spełniająca podstawowe wymagania mikrobiologiczne i fizykochemiczne, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi. Więcej na ten temat: https://envirlab.pl/baza-wiedzy/jakie-badanie-wybrac/ Ponadto zwraca się uwagę, aby wykorzystywana woda nie miała agresywnych właściwości korozyjnych. Przyjęto, iż wskaźniki mikrobiologiczne mówią o bezpieczeństwie sanitarnym a wskaźniki fizykochemiczne przede wszystkim o zawartości substancji chemicznych w wodzie.

 

Badanie mikrobiologiczne wody

 

Informacja na temat regularnego badania wody oraz informacja o jego wynikach pozwala świadomie decydować konsumentowi o przeznaczeniu wody i  podejmowaniu decyzji w sprawie ochrony własnego zdrowia.

 

Badanie fizykochemiczne wody i ich znaczenie

 

Badania fizykochemiczne wody obejmują nie tylko oznaczenie substancji szkodliwych dla zdrowia, takich jak ołów, kadm, rtęć, chrom, substancji organicznych, czy trihalometanów, ale także substancji, które mogą mieć istotny wpływ na instalację doprowadzającą wodę z ujęcia do miejsca użytkowania, np. kran w kuchni.

 

Istotne jest, iż woda, która pochodzi ze znanych, pracujących  ujęć ma stały i stabilny skład. W praktyce zanieczyszczenie takiej wody substancjami szczególnie niebezpiecznymi raczej nie zdarza się, gdyż zanieczyszczenia nie występują ani w wodzie, ani w środowisku. Ich pojawienie się świadczy o zewnętrznym problemie, np. skażenie środowiska, ujęcia, czy o awarii. Stąd też w standardowych badaniach sprawdza się obecność wybranych składników, których wykrycie na poziomie przekraczającym dopuszczalne normy świadczy o zanieczyszczeniu i skłania ku szczegółowym badaniom. W ofercie laboratorium Envirlab znajdą Państwo szczegółowe informacje na temat zarówno pakietów badań, jak i pojedynczych parametrów/wskaźników, które należy oznaczyć w wodzie – Pakiety badań – Woda

 

Jakie znaczenie mają badania fizykochemiczne wody dla konsumenta? Przede wszystkim to informacja na temat przydatności wody do spożycia, informacja na temat poziomu występowania poszczególnych składników, i wreszcie, o zanieczyszczeniu wody. We wcześniejszych artykułach pisaliśmy o częstotliwości badania wody a także o kluczowych zmianach organoleptycznych, które powinny nam zwrócić uwagę na fakt, że woda może nie być przydatna do użytkowania.

 

I tak o jakości wody i jej przydatności do konsumpcji decydują wskaźniki mikrobiologiczne, organoleptyczne (akceptowalne przez konsumenta) – smak i zapach. Z kolei ze wskaźników fizykochemicznych analizie podlegają: barwa, mętność, pH, przewodność, jon amonowy, azotany, azotyny, mangan, żelazo, chlor wolny, metale ciężkie (chrom, arsen, kadm, ołów), czy uboczne produkty dezynfekcji.

 

badanie laboratoryjne wody

 

W laboratorium Envirlab klient może sam zdecydować, który parametr chce zweryfikować wybierając go z dostępnego pakietu lub tworząc własny pakiet badań.

 

Badanie fizykochemiczne wody – co warto badać?

 

Jak wspomniano wyżej na badanie fizykochemiczne wody składa się szereg analiz, których zakres został wskazany w stosownych rozporządzeniach. Warto zwrócić uwagę jaką wodę badamy, jakie jest jej przeznaczenie, gdyż zakres wody przeznaczonej do spożycia różni się od  badania wody „surowej” pochodzącej z ujęć podziemnych. I tak badanie wody wodociągowej obejmuje: barwę, mętność, zapach, smak, przewodność, pH, stężenie jonu amonowego, azotynów i azotanów, zawartość żelaza i manganu oraz twardość ogólną. W przypadku wód podziemnych oprócz wskazanych wyżej określa się zawartość chlorków, siarczanów, czy utlenialność z KMnO4.

Smak i zapach wody, który jest charakterystyczny dla rodzaju ujęcia, jest bezpośrednio związany z naturalnymi oraz biologicznymi procesami i źródłami. Może też wskazywać na zanieczyszczenia chemiczne. Stąd też zmiana smaku wody w porównaniu do dotychczasowego,  gdy odczuwasz np. posmak wody słonej, kwaśny, gorzki, słodki, czy metaliczny, powinna być sygnałem o potencjalnym zagrożeniu. Pojawienie się nieprzyjemnego zapachu, np. roślinnego, ziemistego, trawiastego, kwiatowego, torfowego, gnilnego, stęchłego, zbutwiałego, siarkowodoru, fekalnego, fenolu, rybiego, nafty, benzyny lub innego specyficznego zapachu, który wcześniej nie pojawiał się, to pierwsza wskazówka do podjęcia działań. Z kolei zmiana zabarwienia wody może wynikać z obecności barwnych substancji organicznych, metali, w tym żelaza, występujących jako naturalne zanieczyszczenia wody lub jako produkty korozji, świadczące o problemach z instalacją doprowadzającą wodę, czy wreszcie o zanieczyszczeniu ściekami. Należy podkreślić, iż woda o wysokiej mętności wynikającej z obecności drobnych cząsteczek stałych, jest bardzo dobrym medium dla rozwoju bakterii i zaleca się utrzymanie tego parametru na jak najniższym poziomie tak, aby jakość wody pod względem mikrobiologicznym nie uległa pogorszeniu. Odczyn wody ma znaczenie głównie dla stanu instalacji doprowadzającej wodę i samych procesów uzdatniania, czy dezynfekcji. Przewodność wody wiąże się z jej zasoleniem i twardością. W przypadku tego drugiego parametru o wodzie twardej świadczy obecność osadów na armaturze, sprzęcie AGD, obniżenie wydajności instalacji wodnej, przesuszenie naskórka, czy częstsze przetłuszczanie się włosów. Związki azotowe w wodzie (w postaci jonu amonowego, azotanów i azotynów) często rozpatrywane są łącznie, z uwagi na przemiany jednych w drugie, w wyniku reakcji utleniania i redukcji. Związki te mogą pochodzić z gleby, miejsca gdzie wykopano studnię, czy znajduje się ujęcie wody, np. tereny rolnicze, gdzie gleby nawożone były nawozami azotowymi. W drugim przypadku mogą pochodzić z tzw. wtórnego zanieczyszczenia na skutek przedostania się ścieków do gleby i wody. Co powinno zwrócić naszą uwagę w przypadku zwiększonej zawartości żelaza i manganu w wodzie? Otóż stosowanie wody zawierającej żelazo w ilościach powyżej 0,3 mg/l (norma 0,2 mg/l = 200 μg/l) powoduje powstawanie plam na urządzeniach sanitarnych, na pranych ubraniach, co więcej podczas gotowania woda może zmienić swoje cechy fizyczne i wpływać na posmak potraw. Jeżeli woda zawiera zwiększone ilości żelaza to w instalacji mogą rozwijać się bakterie. Obserwujemy wtedy nie tylko zwiększone zabarwienie wody i podniesienie jej mętności, ale występowanie przykrego smaku i zapachu, a instalacje tracą sprawność z powodu  zatykania się masami żywych i obumierających bakterii.  W przypadku manganu nawet w wodach o jego małej zawartości mogą rozwijać się bakterie, które nadają jej nieprzyjemny stęchły zapach, a w instalacjach tworząc biofilm. Żelazo i mangan występują jako naturalne składniki wód powierzchniowych i głębinowych, jednak źródłem żelaza mogą być także ścieki przemysłowe, czy korozja wód i instalacji, przyczyniając się do istotnego zanieczyszczenia wody i obniżenia jej jakości.

 

badanie przydatnosci wody

 

Przytoczone powyżej przykłady zmian wywołanych pogorszeniem się stanu jakości wody pod kątem organoleptycznym i fizykochemicznym powinny być dla nas sygnałem do przyjrzenia się temu medium, zasięgnięcia opinii co należy zrobić, aby mieć pewność, iż użytkowana woda jest bezpieczna. W tym celu zapraszamy do zapoznania się z innymi artykułami opracowanymi przez pracowników laboratorium Envirlab na naszej stronie bazy wiedzy: https://envirlab.pl/baza-wiedzy/ i do bezpośredniego kontaktu z zespołem ekspertów: https://envirlab.pl/kontakt/

 

Zobacz inne artykuły
Ta strona korzysta z plików cookies, aby świadczyć usługi na najwyższym poziomie. Dalsze korzystanie ze strony oznacza, że zgadzasz się na ich użycie. Szczegóły znajdziesz w polityce prywatności.