Badanie mikrobiologiczne powietrza – co należy o nim wiedzieć?

Powietrze to środowisko nieprzyjazne dla mikroorganizmów. W odróżnieniu od wody i gleby jest ono miejscem tylko okresowego ich przebywania. Mikroorganizmy nie mają zdolności podziału i wzrostu w powietrzu, zachowują w nim wyłącznie swój potencjał infekcyjny, co jest niestety niebezpieczne dla zdrowia człowieka.

Głównym źródłem zanieczyszczeń biologicznych powietrza mogą być wilgotność i temperatura panująca w pomieszczeniu, niedrożność lub brak konserwacji urządzeń wentylacyjnych i klimatyzujących, ludzie, pyły pochodzenia organicznego, a także sprzęt i wyposażenie budynków. Obecność  w powietrzu bioareozoli tworzonych przez bakterie i ich endotoksyny, grzyby pleśniowe oraz ich metabolity, czy alergeny kurzu domowego może niekorzystnie wpływać na ludzką kondycję, przyczyniając się do powstawania alergii, przeziębień, zatruć czy też poważniejszych chorób.

Badanie mikrobiologiczne powietrza w przemyśle spożywczym

Wobec zagrożeń związanych z obecnością szkodliwych czynników biologicznych w pomieszczeniach przetwórstwa spożywczego, konieczna jest regularna kontrola poziomu zanieczyszczenia mikrobiologicznego powietrza. Zanieczyszczone powietrze stanowi zagrożenie nie tylko dla zdrowia pracowników, ale również dla czystości produktu, a także utrudnia osiąganie odpowiedniej skuteczności mycia i dezynfekcji urządzeń oraz pomieszczeń.  Należy pamiętać, że dobra jakość powietrza
w pomieszczeniach zamkniętych to gwarancja zdrowia człowieka.

Badania mikrobiologiczne powietrza są także wskaźnikiem ułatwiającym utrzymanie instalacji klimatyzacyjno-wentylacyjnej w stanie zapewniającym osiąganie wymaganej jakości powietrza.

Mówiąc o badaniach mikrobiologicznych powietrza należy także pamiętać o powietrzu w środowisku naturalnym. Badania tego typu prowadzone są zgodnie z normą PN-89/Z-04111.02 i PN-89/Z-04111.03 i pozwalają na dokonanie oceny oddziaływania m.in. obiektów komunalnych (np. oczyszczalni ścieków, składowisk) na otoczenie.

Envirlab świadczy usługi analizy mikrobiologicznej czystości powietrza przede wszystkim dla przedsiębiorców i instytucji, placówek użyteczności publicznej, służby zdrowia, zakładów opieki zdrowotnej i szpitali, przemysłu spożywczego oraz klientów indywidualnych.  Aby dowiedzieć się, pod jakim kątem wykonać szczegółowe badania mikrobiologiczne powietrza, warto odwiedzić stronę naszego laboratorium i zapoznać się z pełną ofertą dostępną na stronie pakietu badań: Monitorowanie środowiska wytwarzania, produkcji, obiektów użyteczności publicznej i placówek badawczych

Metody badania powietrza

Ocena stanu sanitarnego powietrza prowadzona jest w oparciu o identyfikację wskaźników bakteriologicznego zanieczyszczenia powietrza, czyli gatunków mikroorganizmów wytypowanych jako przedstawiciele mikroflory pochodzącej z określonych źródeł zanieczyszczeń – gleby, wód powierzchniowych, ludzi i zwierząt.  Najczęściej izolowaną z powietrza mikroflorę stanowią bakterie mezofilne, gram-dodatnie ziarniaki, gronkowce hemolizujące, promieniowce z rodzaju Streptomyces, przetrwalniki bakterii, zarodniki grzybów strzępkowych z rodzajów Aspergillus i Penicillium, drożdże oraz drobnoustroje chorobotwórcze np. Streptococcus, Helicobacter, Legionella lub Salmonella.

Badanie mikrobiologiczne powierza pod kątem zawartości bakterii i grzybów, zakłada pobranie próbek, a następnie ich ilościowe oznaczenie oraz identyfikację gatunkową. Próbki pobierane są w wytypowanych, reprezentatywnych dla rozpatrywanej powierzchni punktach, tak aby na podstawie otrzymanych wyników analiz możliwe było zidentyfikowanie źródła ich pochodzenia.

Jeżeli są Państwo zainteresowani mikrobiologicznym badaniem powietrza, prosimy o bezpośredni kontakt z pracownikami naszego Laboratorium pod adresem https://envirlab.pl/kontakt/

Normy dla dopuszczalnej liczby drobnoustrojów w powietrzu

Wykaz czynników biologicznych został wyszczególniony w  Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 roku w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki, stanowi implementację zapisów Dyrektywy 2000/54/EC do prawa krajowego. Propozycję dopuszczalnej liczebności drobnoustrojów w powietrzu zostały opracowane przez Zespół Ekspertów ds. Czynników Biologicznych Międzyresortowej Komisji ds. NDS i NDN przedstawia poniższa tabelka (za: Problemy  monitoringu zanieczyszczeń  mikrobiologicznych powietrza, Maria J. Chmiel Abef, Krzysztof Frączek Bf, Jacek Grzyb Ef, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie, Katedra Mikrobiologii,  Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie 2015 (I–III). T. 15. Z. 1 (49)).

1 Wg Rozporządzenia MZ [2005]: czynniki 3 grupy zagrożenia – drobnoustroje, które mogą wywoływać u ludzi ciężki choroby, ale istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia; czynniki 4 grupy zagrożenia – drobnoustroje, które wywołują u ludzi ciężkie choroby i nie istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia.